“We picked up more than 1,000 baby wipes”: Ralph Groenheijde and TrashUre Hunt have spent the last ten years cleaning up The Hague’s beaches

Can you imagine more than 3,500 people helping to pick up rubbish from beaches in The Hague every day for three months? Ralph Groenheijde helped make it happen last summer, and he’s been working on TrashUre Hunt for over ten years. The project aims to clean up The Hague’s beaches, and also raise awareness about litter. His motto? “Working together is both efficient and gezellig!” And what’s the strangest thing he’s found? “We picked up more than 1,000 baby wipes. I can’t stand it, because if you’re someone who puts value on keeping things ‘clean’, then you really can’t abide by dropping wipes that contain lots of plastic on the sand.”

Text and photography by Loretta Monique

Mensenkracht

Dertien jaar geleden vertrok Ralph Groenheijde met zijn gezin voor drie maanden naar Costa Rica. Op het paradijselijke strand begon zijn destijds tweejarige zoontje, gekleurde plastic dopjes te verzamelen in plaats van de prachtige schelpen die er ook te vinden waren. Een nieuwe hobby was geboren en aan het einde van de reis had de familie een gigantische zak met plastic verzameld en zo het strand een beetje schoner gemaakt. Eenmaal terug in Den Haag bleef het onderwerp zwerfafval Ralph maar in zijn greep houden. Na twee jaar broeden op verschillende ideeën, besloot hij de stoute schoenen aan te trekken en in zijn eentje het strand van Den Haag op te gaan. Na 200 meter wandelen had hij al zes tassen vol afval verzameld. “Op dat moment dacht ik: of ik ga na deze ervaring doen waar de mens heel goed in is, namelijk een potje zeuren óf ik ga het mooiste apparaat wat ik ooit gekregen heb inzetten: mijn eigen mensenkracht. Het werd dat laatste en zo is TrashUre Hunt geboren. Ik ben het ene na het andere stuk gaan vuil gaan rapen en in dat proces ben ik zoveel mogelijk mensen gaan enthousiasmeren om hetzelfde te doen.”

“De verantwoordelijkheid bij mezelf neerleggen voelde zoveel logischer en lekkerder, dan mopperen over waarom dingen vanuit de politiek niet goed geregeld zijn”

Ook de komst van zijn twee kinderen heeft voor Ralph veel veranderd. “Ik begon me steeds vaker af te vragen: hoe zal de wereld er straks uitzien als mijn kinderen mijn leeftijd hebben? Wat doe ik eigenlijk om de wereld een betere plek te maken? De verantwoordelijkheid bij mezelf neerleggen voelde zoveel logischer en lekkerder, dan mopperen over waarom dingen vanuit de politiek niet goed geregeld zijn of waarom bedrijven bepaalde dingen wel of niet doen. Dat voelde voor mij te negatief, en TrashUre Hunt voelde voor mij juist heel positief.”

Niet klagen!

Positiviteit is een onderwerp wat tijdens het gesprek meerdere keren naar voren komt. Alles wat Ralph aanpakt, wil hij bewust en met een positieve mindset doen. “Niet klagen! Dat is zo belangrijk. In mijn ogen zelfs essentieel voor een volgende stap naar een betere wereld. Kijk maar om je heen.” Sinds vorig jaar is TrashUre Hunt gevestigd pal naast de Pier op Scheveningen, met in de voortuin een waar openluchtmuseum met kleurrijke kunstwerken van zwerfafval. “Je ziet hier allemaal educatieve kunst, maar nergens op die kunstwerken staat ‘hé jij daar, ruim je rotzooi eens op!’ Dat is de kracht.”

“Je ziet hier allemaal educatieve kunst, maar nergens op die kunstwerken staat ‘hé jij daar, ruim je rotzooi eens op!’ Dat is de kracht.”

Toch is er de laatste tijd ook kritiek op het aanspreken van individuen en hun gedrag door grote corporaties. Ook op dat vlak vindt Ralph dat we naar de positieve kant moeten kijken. “Het individualisme is zo doorgeslagen de afgelopen jaren, daar ben ik absoluut geen voorstander van. Als iedereen zijn eigen paleis heeft, is het erg ongezellig. Ik geloof in het bundelen van onze krachten. Natuurlijk hebben die grote bedrijven onwijs nare dingen gedaan, maar het heeft geen zin om ze buiten spel te zetten. Die bedrijven worden gerund door mensen en op het moment dat je die mensen in hun gevoel kunt raken, kunnen zij een verandering teweegbrengen Dat veel van die veranderingen mogelijk nog niet goed doordacht zijn op dit moment: zeker. We leren van onze fouten en hopelijk verbeteren daarin.”

Drie maanden lang elke dag het strand schoonmaken

Terug naar het strand. Want Ralph gaat al lang niet meer in zijn eentje het hele strand af. Afgelopen zomer kreeg hij het met zijn ‘Summer Challenge’ voor elkaar om maar liefst 3500 mensen te mobiliseren en met elkaar honderden kilo’s afval van het strand te rapen. Dit jaar vindt de challenge voor de achtste keer plaats. “Ik ben nog nooit op een strand geweest waar zoveel toeristen op afkomen, waar zoveel exploitanten staan en waar dus ook zoveel afval ligt. Ik dacht: dit wil ik schoon hebben. Zo is de Summer Challenge ontstaan: drie maanden lang elke dag het strand bewandelen en zoveel mogelijk mensen enthousiasmeren om mij mee te helpen het strand schoon te krijgen.”

“Doordat er sinds vorig jaar statiegeld op kleine plastic flesjes zit, vind ik 90 tot 95 procent minder flesjes op het strand.”

Al het zwerfafval dat wordt gevonden, wordt ook gesorteerd en geteld. “Dat is belangrijk want zo kunnen we zien wat voor verschillende producten we vinden en zo kunnen we bepaalde trends ontdekken. Doordat er sinds vorig jaar statiegeld op kleine plastic flesjes zit, vind ik 90 tot 95 procent minder flesjes op het strand. Er komt nu ook statiegeld op blikjes, dus gaan we gaan komende tijd kijken of we daar ook een dalende lijn in zien.” Het meest weerzinwekkende vond Ralph toch wel de 185 (volle) luiers die hij op het strand vond. “Kijk, iedereen weet dat er een probleem is met rondzwervende peuken, plastic en glas maar luiers en billendoekjes zijn dingen waar mensen niet gelijk aan denken bij het woord ‘zwerfafval’. Ik raapte in totaal meer dan 1000 billendoekjes. Daar kan ik echt niet bij, dan ben je dus iemand die waarde hecht aan ‘schoon’ zijn en dan prop je die doekjes vol plastic in het zand.”

10 jaar TrashUre Hunt

Toen Ralph TrashUre Hunt oprichtte had hij een duidelijk doel: 10 jaar lang werken aan dit project. “Daar zit ik nu bijna aan. Dat wil niet zeggen dat ik nu stop, maar ik was gewoon nieuwsgierig: wat kan ik, als één mensenkracht, in 10 jaar bereiken.” En wat blijkt? Enorm veel! De positiviteits-formule van TrashUre Hunt blijkt erg succesvol. Inmiddels werkte hij al met meer dan 2000 partners samen. Van Shell, tot verschillende ministeries, Begeleid Wonen en zelfs het Koningshuis wist zich te interesseren voor het verhaal en de missie van Ralph.

“In gesprek gaan is veel effectiever dan de mensen die aan de buitenkant van zo’n gebouw gaan staan te mopperen. Ik hou gewoon niet van dat gemopper.”

De afgelopen jaren viel hem één ding sterk op: als je het over zwerfafval hebt, is iedereen het met je eens. “Zelfs de multimiljonair vindt het vervelend om rondzwervend plastic te vinden op zijn privé eiland.” Dat gaf hem hoop en motivatie om het gesprek aan te blijven gaan met iedereen die bij hem langskwam. Ook daar onderstreept Ralph weer hoe belangrijk het is om niet belerend te zijn of zoals hij zelf zegt ‘te mopperen’.

“Geen enkel bedrijf is op dit moment 100% circulair. Veel systemen zijn ouderwets terwijl er veel uitvindingen gedaan zijn waardoor processen verbeterd zouden kunnen worden. Een bedrijf maakt uiteindelijk zelf de keuze om deze problemen aan te pakken. Wie kan dat veranderingsproces beter in gang zetten dan de werknemers van een bedrijf? Met die mensen moeten we dus in gesprek. Dat is veel effectiever dan de mensen die aan de buitenkant van zo’n gebouw gaan staan te mopperen. Ik hou gewoon niet van dat gemopper. Zes jaar geleden had ik een paar mensen van Shell op bezoek, drie jaar later kwamen ze met meer collega’s terug en vertelden dat ze een ‘groene club van 2000 Shellers’ hadden opgericht. In die club praten ze met elkaar over verduurzaming binnen het bedrijf. Dan ga ik niet zeggen of dat goed of slecht is, of dat het op een andere manier moet want de eerste stap is in ieder geval gezet. 12 mei hebben we een G20 klus, India heeft Nederland als partnerland en de ambassade van India heeft ons benaderd om samen met het ministerie van INW een grote clean up te organiseren. Dit initiëren ze ook nog eens in al die andere 20 landen. In totaal gaat de clean up in 29 landen plaatsvinden. Ik zal niet in al die landen aanwezig zijn, maar de katalysator is wel TrashUre Hunt en dat laat de kracht zien van onze aanpak.”

Schoon schip maken

Wat brengt de toekomst, na tien jaar TrashUre Hunt? Dan komen we volgens Ralph toch weer uit bij het begin: eerst de troep opruimen. “Volgens mij is het handig dat we de boel eerst ‘ff straktrekken’ en schoon schip maken. Vanuit daar kunnen we in een schone omgeving en met een helder hoofd de volgende stappen maken. Na al die jaren kan ik wel zeggen dat de kracht van samenwerken altijd overwint. Ik geloof: samen is effectief en gezellig. Ondertussen hebben wij met meer dan 2000 partners kunnen werken. Het samenwerken, werkt. Wanneer we met honderd man 1 kilo zwerfafval oppakken, heb je 100 kilo. In mijn eentje stond ik me nu nog steeds te pletter te sjouwen. Laten we ons focussen op het verbinden van individuen en trots te zijn op het mooiste apparaat wat je ooit hebt gekregen: je eigen mensenkracht.”