75 jaar VN in 75 verhalen: Ahmed Saleh
Ahmad Saleh (1991) uit Damascus (Syrië) vlucht in 2014 met de boot naar Italië. Daar ontmoet hij Yousif Fasher uit Darfur. Een paar jaar later kruisen hun wegen weer bij een evenement in Den Haag.
Wanneer na de Arabische Lente van 2011 onrust ontstaat in veel landen in het Midden-Oosten, proberen grote groepen vluchtelingen vrijheid en veiligheid te vinden in Europa. Beelden van mensen die wanhopig en meestal met gammele bootjes naar Europa varen, gaan de hele wereld over. Het is een gevaarlijke reis met een vaak dodelijke afloop. Opvangcentra voor – veelal Syrische – vluchtelingen kunnen al snel de toestroom niet meer aan. In veel landen leidt de situatie met de vluchtelingen tot onrust en onvrede.
De VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR is actief in Syrië om de vluchtelingen daar te helpen. De UNHCR heeft hulpverlening opgezet op de Griekse eilanden waar veel vluchtelingen via Turkije met bootjes op de stranden aankomen, maar waarschuwt dat het de grote aantallen vluchtelingen niet aan kan.
In 2019 becijfert de UNHCR dat er wereldwijd bijna 80 miljoen mensen op de vlucht zijn voor oorlog en geweld. Dit is het grootste aantal mensen op de vlucht sinds de Tweede Wereldoorlog. De 193 leden van de Verenigde Naties hebben op 19 september 2016 de New York Verklaring voor Vluchtelingen en Migranten getekend. In deze verklaring heeft UNHCR de opdracht gekregen om, op basis van haar jarenlange ervaring, een pact te ontwikkelen dat op structurele wijze vluchtelingen helpt.
“Er waren meerdere momenten dat ik dacht dat we er geweest waren.”
De boot is veel te klein voor de 700 mensen die aan boord zitten, ook is er maar één toilet. Ahmad zorgt dat hij het minimum aan eten en drinken binnenkrijgt om te overleven én om niet naar de wc te hoeven. Ahmad sluit zich aan bij Yousif die een systeem heeft opgezet om het schaarse drinkwater en voedsel eerlijk te verdelen zodat ook de zieke mensen en kinderen een eerlijk deel kregen. “Als er ruzie over eten ontstaat, kan de boot zo omslaan. Er waren meerdere momenten dat ik dacht dat we er geweest waren. Ik ben in mijn leven twee keer bang geweest dat ik zou sterven. De eerste keer was toen ik in de gevangenis kwam in Syrië, omdat ik had geprotesteerd tegen het regime van Assad. De tweede keer was op de boot. Ik was bang dat we het niet gingen halen, en dacht aan mijn familie die ik had achtergelaten. Ik voelde me verantwoordelijk toen ik de angst in de ogen van mensen zag. Iemand moest het initiatief nemen, alles is beter dan toekijken.”
“Iemand moest het initiatief nemen, alles is beter dan toekijken.”
Ahmad herinnert zich het Syrische meisje, dat haar water rantsoen aan haar zieke vader wil geven. Omdat de smokkelaars hadden gezegd dat de tocht maar twee dagen zou duren, heeft hij niet genoeg medicijnen voor zijn diabetes bij zich. De man overlijdt vlak voordat ze na elf dagen varen worden gered door een olietanker.
Ahmad en Yousif, trekken tijdens de boottocht intensief met elkaar op. Eenmaal aan land scheiden hun wegen direct. Drie jaar later, in 2017 zijn ze beide op een event in Den Haag over mensenrechten, Yousif als spreker over de genocide in Sudan, en Ahmad als vrijwilliger. Eerst is er verbazing en dan vreugde als ze elkaar herkennen.
Er is slechts één plek op aarde waar bijna alle landen van de wereld met elkaar aan tafel zitten: de Verenigde Naties. De VN richt zich op kwesties die de grenzen van landen overstijgen of zelfs de hele wereld aangaan, zoals vrede en veiligheid, klimaatverandering, onderwijs, gezondheid, cultureel erfgoed, economische ontwikkeling, en meer. Voor velen lijkt het werk van de VN erg abstract, maar door in gesprek te gaan met reddingswerkers, vredeshandhavers, hulpverleners, diplomaten, ooggetuigen, soldaten, en anderen die betrokken zijn bij de VN, wordt duidelijk hoe belangrijk het werk van deze organisatie is. Dit is precies wat het Humanity House heeft gedaan. Helaas heeft deze organisatie zijn deuren moeten sluiten, maar Just Peace en Museon-Omniversum hebben de handen ineengeslagen om hun verhalen te bewaren. Je kunt deze verhalen nu vinden op de website van Just Peace, en een deel ervan is ook opgenomen in een tentoonstelling over de VN in Museon-Omniversum.
De 75 Jaar VN Verhalen zijn verzameld en gecureerd door Frederiek Biemans voor Humanity House.
