Conferentie over internationale cyberveiligheid

• Datum: 12 november
• Locatie: Het Spaansche Hof

Dinsdag 12 november 2024 - woensdag 13 november 2024

In 2024 gaan wereldwijd naar schatting 2 miljard mensen naar de stembus, in wat wel de 'grootste verkiezingsmegacyclus tot nu toe deze eeuw' wordt genoemd. Dit herinnert ons eraan dat democratie wereldwijd nog steeds een van de meest prominente politieke systemen is, maar ook een systeem dat onder druk staat: van ondemocratische krachten in binnen- en buitenland. Het internet is van vitaal belang voor de democratie: nog nooit hebben mensen zo direct toegang gehad tot politieke informatie en nog nooit was het zo moeilijk om de waarheidsgetrouwheid en integriteit van die informatie te controleren. Online desinformatie- en informatieoperaties zijn vitale instrumenten geworden voor vijandige overheidsactoren die de democratie als systeem in diskrediet willen brengen en die graag olie op het vuur gooien om verkiezingen te destabiliseren en het vertrouwen in de overheid en politieke instellingen te ondermijnen.

Gezien de manier waarop online informatie zich verspreidt, moeten democratische staten een beroep doen op internetplatforms en 'Big Tech' bedrijven om de stroom van kwaadaardige politieke desinformatie en samenzweringstheorieën in te dammen. Dit brengt ten minste twee problemen met zich mee voor democratieën in cyberspace. Ten eerste dwingt het democratieën - zij het indirect - onderscheid te maken tussen ware en valse informatie die van belang is voor hun staten en samenlevingen, iets waar ze zich traditioneel verre van hebben gehouden. In de VN-onderhandelingen over verantwoord gedrag van staten in cyberspace hebben gelijkgestemde staten altijd tegen het begrip informatiebeveiliging gestribbeld, maar ze zoeken nu naar manieren om het probleem van informatieoperaties, die democratieën het hardst treffen, aan te pakken. Ten tweede creëert het een afhankelijkheid van de grote internetplatforms om op te treden als scheidsrechter van legitieme informatie, wat politiek onhandig is en indruist tegen de manier waarop de algoritmes van de platforms werken en hoe dat in hun bedrijfsmodel past, waarin 'viraliteit' een goede zaak is.

Naarmate de grijze zone van cyberconflicten 'onder de drempel' door cyberoperaties, variërend van desinformatie, subversie, spionage tot sabotage, zich verder verhit, komen democratieën weer op achterstand te staan. Rechtsstaten genieten geen onbeperkte vrijheid om terug te slaan naar staten die onder de drempel zitten. Hoewel ze, of in ieder geval sommigen, zich bezighouden met activiteiten in de grijze zone in cyberspace, worden ze relatief beperkt door wettelijke vereisten en toezicht. De democratische 'noblesse oblige' betekent dat democratieën vuur niet met vuur kunnen bestrijden en dat ook niet zouden moeten willen. Dit is essentieel in het licht van de voortdurende inspanningen om tot internationale afspraken te komen over verantwoord gedrag van staten in cyberspace, maar laat democratieën beperkt in hun operationele respons.

In 2024 willen we het hebben over democratie en cyberspace. Wat zijn de grootste uitdagingen voor democratieën in cyberspace en hoe kunnen ze daarop reageren? Hoe kunnen democratieën hun agenda in internationale fora bevorderen door te onderhandelen over regels en normen, en hoe verhoudt zich dat tot het gedrag van staten? Wat zijn de strategieën van vijandige staten om democratieën te destabiliseren? Hoe kunnen democratieën zich daartegen verdedigen? Wat zouden democratisch en wettelijk gesanctioneerde manieren zijn om 'terug te slaan'? Hoe kunnen democratische staten samenwerken met internetplatforms en/of deze reguleren om de democratie te helpen verdedigen? Deze, en vele andere gerelateerde vragen hopen we gesteld en beantwoord te zien op het 2024 jaarlijkse The Hague Program on International Cyber Security.

Toon op kaart