Talkshow over mediavrijheid

• Datum: 29 maart
• Locatie: Livestream

Nederland is op 29 en 30 maart 2023 mede co-host op de tweede ‘Summit for Democracy’, die wordt georganiseerd door de Verenigde Staten. Andere co-hosts zijn Costa Rica, Zambia en Zuid-Korea. Wereldwijd staan democratie en mensenrechten onder druk. Samen moeten we er alles aan doen om te voorkomen dat democratische principes verder afbrokkelen.

Programma Summit for Democracy

Tijdens de eerste dag van de ‘Summit for Democracy’ zitten de politieke leiders van de vier co-hosts Zuid-Korea, Zambia, Costa Rica en Nederland ieder een sessie voor over de uitdagingen waarvoor democratieën staan en de mogelijke antwoorden hierop. Minister-president Rutte zal dit doen voor het thema ‘Democracy Delivering Justice for All’.

Op 30 maart organiseert Nederland, als co-host namens de bredere Europese regio, een event over mediavrijheid. Nederland zet zich wereldwijd in voor de bescherming en bevordering van fundamentele principes als democratie, rechtstaat en mensenrechten. Vrijheid van meningsuiting is een voorwaarde voor een goed functionerende democratie. Media spelen daarin een essentiële rol: met platforms en middelen breng je ideeën verder en stimuleer je het maatschappelijke debat, zodat mensen hun eigen mening kunnen vormen.

Persvrijheid en onafhankelijke media zijn echter niet vanzelfsprekend. In veel landen, ook in Europa, staat mediavrijheid onder druk en worden met name vrouwelijke journalisten bedreigd. Lees wat Nederland doet om de vrijheid van meningsuiting, internetvrijheid en onafhankelijke journalistiek wereldwijd te bevorderen.

Open debat op 30 maart

Wat kunnen overheden doen om te voorkomen dat media en journalisten worden belemmerd in hun werk? Welke wettelijke en andere maatregelen kunnen ze nemen om journalisten te beschermen en ze de fysieke en mentale ruimte te geven om onafhankelijk en vrij hun werk te doen? Hoe kunnen overheden beter samenwerken met het maatschappelijk middenveld om zorg te dragen voor onafhankelijke en diverse media? En hoe zorgen we voor een internationaal klimaat waarin landen elkaar aanspreken op mediavrijheid?

Over die vragen wil Nederland op 30 maart open en eerlijk het gesprek aangaan met regeringsvertegenwoordigers, maatschappelijke organisaties, jongeren, academici en journalisten tijdens een hybride event voor de Europese regio. Met als doel: het bevorderen van mediavrijheid, zodat journalisten hun werk kunnen doen ten gunste van een bloeiende en vrije democratische samenleving

Belangrijke thema’s Summit for Democracy

Mediavrijheid en democratie

Vrijheid van meningsuiting is een voorwaarde voor een goed functionerende democratie. Media spelen een essentiële rol: met platforms en middelen breng je ideeën verder en stimuleer je het maatschappelijke debat, zodat mensen hun eigen mening kunnen vormen. 85 Procent van de wereldbevolking ervaart een afname van persvrijheid in hun land. Ook in Europa staat mediavrijheid onder druk, blijkt het meest recente jaarrapport van het Safety of Journalists Platform: ‘War in Europe and the Fight for the Right to Report’

Bescherming veiligheid van journalisten

Journalisten lopen risico’s tijdens hun werk en worden zelfs vermoord omdat ze zich uitspreken tegen de machthebbers. Tussen 2016 en 2021 lieten wereldwijd 455 journalisten het leven – en dat is nog zonder journalisten die tijdens de oorlog in Oekraïne omkwamen. Misdrijven tegen journalisten blijven in 9 van de 10 gevallen echter onbestraft. De strijd tegen straffeloosheid gaat door, ook al vonden misdrijven veertig jaar geleden plaats, zoals de moord op IKON-journalisten in El Salvador. Wat moet er verder gebeuren om de digitale, fysieke en psychosociale veiligheid van journalisten te verbeteren? Verschillende projecten bieden een veilige haven voor bedreigde journalisten, zoals Shelter Cities. Zo kwam de Peruaanse fotojournalist Atoq op adem in Shelter City Den Haag.

Vrijheid van meningsuiting online

Met de komst van sociale media kan iedereen zijn eigen platform creëren en een publiek aanspreken. Maar wat als er op die manier nepnieuws wordt verspreid? En hoe treed je op tegen het online bedreigen van vrouwelijke journalisten? De wet- en regelgeving om de vrijheid van meningsuiting online te beschermen, moet verbeteren om zo haattoespraken, online bedreigingen en de verspreiding van desinformatie tegen te gaan. Daarnaast zou er op digitale platforms meer oog moeten zijn voor journalistieke basisprincipes, zodat dialogen op een ethische en integere manier plaatsvinden.

Versterking van vrije, diverse en onafhankelijke media

Door de coronacrisis en de komst van allerlei online platforms daalden advertentie inkomsten van traditionele media en vonden er bezuinigingen plaats bij nieuwsredacties. Onafhankelijke journalistiek staat hierdoor onder druk. De financiële levensvatbaarheid van media is van algemeen belang. Hoe kunnen we de weerbaarheid van media-uitingen vergroten? Daarnaast is het belangrijk dat alle bevolkingsgroepen gezien en gehoord worden. Diversiteit en gendergelijkheid is nodig, niet alleen tijdens de mediaproductie maar ook in de content.