Het International Residual Mechanism for Criminal Tribunals (the Mechanism) is een organisatie van de Verenigde Naties die onder meer is belast met het afhandelen van lopende zaken van het Internationaal Straftribunaal voor Rwanda (ICTR) en het Internationaal Straftribunaal voor het voormalige Joegoslavië (ICTY), en met het uitvoeren van andere resterende functies van deze ad-hoc-tribunalen, waaronder het opsporen van de resterende voortvluchtigen, het beschermen van getuigen, het beheren en bewaren van de archieven, en het assisteren van nationale rechtsgebieden. 

The Mechanism is in 2012 van start gegaan en heeft twee vestigingen: één in Arusha, Verenigde Republiek Tanzania, en één in Den Haag, Nederland. Bij de vestiging Den Haag houdt het Mechanisme zich primair bezig met taken die zijn geërfd van het ICTY, terwijl de vestiging in Arusha de taken voortzet die zijn geërfd van het ICTR. Het ICTY en het ICTR waren de eerste twee internationale strafrechtbanken van de Verenigde Naties die werden opgericht om personen te vervolgen die verantwoordelijk zouden zijn voor de ernstigste misdrijven die plaatsvonden tijdens de conflicten in de jaren negentig op de Balkan en de genocide van 1994 tegen de Tutsi in Rwanda. Het ICTY en het ICTR, opgericht in respectievelijk 1993 en 1994, hebben het landschap van het internationaal strafrecht en het humanitair recht onomkeerbaar veranderd en een nieuw tijdperk ingeluid waarin het niet langer de vraag is of personen die ernstige misdrijven plegen strafrechtelijk verantwoordelijk moeten worden gehouden. Na voltooiing van hun mandaten in 2015 (ICTR) en 2017 (ICTY), werden de resterende taken van deze tribunalen overgenomen door het Mechanisme, dat sinds januari 2018 als zelfstandige instelling opereert. 

Bij de uitoefening van zijn verschillende functies handhaaft het Mechanisme de erfenissen van deze twee baanbrekende tribunalen en streeft het ernaar de beste praktijken op het gebied van internationale strafrechtspleging weer te geven. Onlangs liepen in de Haagse afdeling van het mechanisme onder meer een beroepsprocedure in de zaak van de aanklager tegen Ratko Mladić, en een nieuw proces in de zaak van de aanklager tegen Jovica Stanišić en Franko Simatović.  In de Arusha-tak vond dit jaar een minnelijke schikking plaats in de zaak van de aanklager tegen Maximilien Turinabo e.a. Na de arrestatie in mei 2020 van de ICTR-vluchteling Félicien Kabuga bereidt het mechanisme het proces voor.